Het zevende lustrum van De Vrienden stond in het teken van de verhouding Universiteit en Stad. Stad en universiteit (Hanzehogeschool) profiteren van elkaar en hebben (soms) last van elkaar. Dan heb je het over bijvoorbeeld levendigheid, internationale bekendheid, goed vestigingsklimaat. Maar ook over een verstoorde huizenmarkt, een overheersende aanwezigheid van studenten, een binnenstad vol fietsen. Genoeg stof tof voor discussie, maar….

Pieter Bootsma (onze voorzitter is helaas ziek) opent met een korte terugblik op 35 jaar Stichting Vrienden van de Stad Groningen. Begonnen als protestgroep tegen afbraak van het Zuiderpark, is het nu meer een club die zich inzet voor ruimtelijke kwaliteit van de stad door middel van lezingen, excursies en debatten.

Bootsma prikkelt meteen de inleiders, wordt de ruimtelijke kwaliteit van de binnenstad bevorderd. met de volgens de universiteit noodzakelijke optopping van de Openbare Bibliotheek een modern monument (architect Grassi)? De Juridische Faculteit die naar dit gebouw gaat, eist een optopping.

De inleiders, Jouke de Vries, voorzitter college van bestuur van de RUG; Floor Verwijs, voorzitter Erasmus student network; Carine Bloemhoff, wijkwethouder onderwijs en oude wijken en Barend Wind, faculteit Ruimtelijke Wetenschappen RUG gaan er geen van allen op in helaas.

Jouke de Vries trapt af, 'het akkoord van Groningen' een platform van de gemeente, de provincie en de kennisinstellingen is een goed akkoord voor alle partijen. Daarmee is de toon gezet.
Hij neemt de aanwezigen mee in de ontwikkeling van de Universiteit (sinds 1614) en de enorme toename van studenten en medewerkers. Samen met het UMCG is de Universiteit de grootste werkgever en dus belangrijk voor de economie van de stad. Dat de voordelen zoals mooie gebouwen, werk op veel niveaus, draagvlak voor culturele voorzieningen ook nadelen met zich meebrengen staat voor hem buiten kijf. Maar voor hem ligt de oplossing in spreiding. Hij wenst een 'Universiteit van het Noorden', een netwerk van Leeuwarden, Drachten, Groningen, Eemshaven, Emmen. Dat haalt de druk van de ketel in de stad. Daarnaast zou je een campus kunnen realiseren in Hoogkerk. Naast de nieuwe Van der Valk is ruimte genoeg.

Floor Verwijs zorgt samen met 5 andere bestuursleden en 70 vrijwilligers ervoor dat 7000 ! buitenlandse studenten zich thuis (gaan) voelen in de stad. Enthousiast verhaalt zij van de cultuur (en persoonlijkheid) verschillen waar zij in de stad tegenaan lopen. Maar nadelen van dit grote aantal buitenlandse studenten?

Dan is 'de stad' aan de beurt in de persoon van Carin Bloemhoff, wethouder oude wijken maar ook van onderwijs en werk; voor wie ben je dan? Voor iedereen dus en om het maar direct duidelijk te stellen: Bloemhoff kan zich een stad zonder studenten en gebouwen niet voorstellen.

Ook zij wijst op 'het akkoord van Groningen', al 10 jaar een succesformule waar andere universiteitssteden jaloers op zijn. Het gemeentelijk beleid is gericht op samenwerking en faciliteren en vasthouden van afgestudeerden. Er komen veel Engelse termen voorbij: healthy aging, digital society, make it in the north, get going en at home in Groningen. 't Kon minder….

Maar wat kun je behappen. De stad zet in op jongerenhuisvesting en een bruisende binnenstad. Dit jaar worden 1000 wooneenheden opgeleverd en de komende 2 jaar staan er 3000 in de planning. Om buurten te ontlasten is het woonbeleid (in de dit jaar gepresenteerde woonvisie) aangescherpt. Er worden onder meer geen nieuwe vergunningen voor kamerverhuur afgeven waar dat niet kan. Groningen heeft als eerste gemeente in Nederland een nieuw instrument, de kamerverhuurvergunning. Deze is nog niet helemaal succesvol door oude vergunningen en verhuurders die de mazen van de wet opzoeken. Maar het begin is er.

Van Barend Wind (faculteit ruimtelijke wetenschappen), mag de gemeente wel een tandje bijzetten als het gaat om jongerenhuisvesting. Uit onderzoek (samen met anderen gedaan in opdracht van de gemeente!) blijkt dat er sprake is van een wooncrisis in de stad met als gevolg containerwoningen en tijdelijke tenten voor eerstejaars studenten. Hij demonstreert de bij de vraag achterblijvende nieuwbouw en het juist in Groningen massale opkopen van panden door particuliere investeerders. Wind sluit zijn inleiding af met de constatering dat de stad vooral de dupe is van een falend Rijksbeleid.

Gespreksleider en nieuw bestuurslid Pellenbarg start na de pauze met een aantal vragen aan de zaal om een beeld te krijgen van de aanwezigen: wie wonen er (niet), hebben er (niet) gestudeerd. De meesten hebben een duidelijke connectie met stad en universiteit.

Pellenbarg probeert te prikkelen met de stelling dat het tussen eind juli en half augustus wel saai is in de stad. Hoezo dus last van….?

En ook, de universiteit zou wat genereuzer kunnen zijn met zijn faciliteiten voor bezoekers in inwoners van de stad ( Als voorbeeld het in weekenden gesloten en lege parkeerterrein achter het Harmonieterrein). De Vries voelt zich aangesproken, 'we moeten met z'n allen problemen oplossen'. Niet alleen de universiteit is daarvoor aansprakelijk. Kijk bijvoorbeeld naar de fietsen op het academieplein. Studenten zijn te lui om hun fiets in de kelder onder de UB te zetten en dan wordt niet gehandhaafd. Er ver wordt op dit onderwerp niet ingegaan.

Op de vraag of het echt allemaal pais en vree is tussen de stad en universiteit, zoals wethouder en voorzitter van college van bestuur ons willen doen voorkomen, en of hun overleg wel gaat over echte problemen, haasten de beide inleiders zich te melden dat het heel goed gaat in de samenwerking. Maar hoe zit het dan met de ideeën voor een campus in Hoogkerk. De stad is nooit te porren geweest voor een campus aan de rand van de stad. Maar noch De Vries noch Bloemhoff laten zich uit de tent lokken.

Vragen uit de zaal gaan vooral over de door grote studenten aantallen onder druk staande woon- en leefbaarheid van de binnenstad en de wijken daar direct omheen. Bloemhoff verwijst hier echter naar de woonvisie en haar collega wonen en ruimtelijke ordening (van der Schaaf). Wat De Vries betreft hoeft de universiteit niet groter, hij wenst stabilisatie. 31000 studenten is wat hem betreft prima. Om dat aantal te halen hebben we dan wel buitenlandse studenten nodig! De vragen zijn geanimeerd, maar een echte discussie komt niet op gang. Het proosten op het 35 jarig bestaan vergoedt gelukkig veel.